W Dzienniku Ustaw 7 lutego 2023 r. zostało opublikowane rozporządzenie w sprawie tzw. programu azotanowego. Zmiany obejmują m.in. elastyczny termin wiosennego nawożenia czy sposób obliczania dawek nawozów azotowych.
NOWE ZASADY
Nowe zasady obejmują:
- możliwość zastosowania elastycznego terminu wiosennego nawożenia;
- aktualizację wskaźników produkcji nawozów naturalnych i zawartego w nich azotu;
- nowy sposób obliczania maksymalnych dawek nawozów azotowych;
- dodanie równoważników nawozowych dla ścieków i osadów ściekowych.
ELASTYCZNY TERMIN WIOSENNEGO NAWOŻENIA
Zmiany dotyczące zastosowania elastycznego terminu wiosennego nawożenia to odpowiedź na liczne wnioski Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz środowiska rolniczego.
Odpowiednio dobrany termin stosowania nawozów zawierających azot jest istotnym czynnikiem wpływającym na plonotwórczość roślin. Ma to kluczowe znaczenie dla produkcji roślinnej, aby można było uzyskać wysokie plony, a jednocześnie nie dopuścić do strat w obrębie tego makroskładnika.
Nawożenie w nieodpowiednim terminie i nieodpowiedniej dawce jest nie tylko zagrożeniem dla środowiska, ale przede wszystkim zwiększa koszty, które ponosi rolnik.
MOŻLIWOŚĆ STOSOWANIA NAWOZÓW JUŻ W LUTYM
Aktualizacja programu azotanowego wprowadza możliwość stosowania nawozów wcześniej, czyli w okresie od 1. do ostatniego dnia lutego, jeżeli nastąpi przejście średniej temperatury powietrza przez próg:
- 3 °C w przypadku roślin zasianych jesienią, upraw trwałych, upraw wieloletnich i trwałych użytków zielonych;
- 5 °C w przypadku pozostałych upraw.
Jako przejście przez próg danej temperatury należy wskazać termin, w którym:
- przez 5 dni następujących po sobie, każdego dnia średnia dobowa temperatura powietrza przekroczyła 3 °C lub
- w którym przez 5 dni następujących po sobie, każdego dnia średnia dobowa temperatura powietrza przekroczyła 5 °C.
WYKAZ POWIATÓW
Wykaz powiatów, w których nastąpiło przejście średniej dobowej temperatury powietrza przez próg 3 °C i powiatów, w których nastąpiło przejście średniej dobowej temperatury powietrza przez próg 5 °C, będzie publikowany codziennie, od 1 do ostatniego dnia lutego, na stronie internetowej Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowego Instytutu Badawczego, pod adresem: https://agrometeo.imgw.pl/kryterium_wczesniejszego_terminu_nawozenia.
PRZEPISY PRZEJŚCIOWE
Na wniosek Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi przyjęte rozporządzenie wprowadza przepisy przejściowe odnoszące się do dotychczasowych wyliczeń powierzchni/pojemności miejsc do przechowywania nawozów naturalnych oraz planowania nawożenia azotem. Zgodnie z § 2. przyjętego rozporządzenia:
- W przypadku zbiorników do przechowywania nawozów naturalnych płynnych lub płyt do gromadzenia i przechowywania nawozów naturalnych stałych, których budowę lub przebudowę rozpoczęto, lub które nabyto przed dniem wejścia w życie rozporządzenia, obliczenia wymaganej pojemności lub powierzchni miejsc do przechowywania nawozów naturalnych wykonane na podstawie przepisów dotychczasowych uznaje się za spełniające wymagania określone w rozdziale 1.4 w ust. 4-6 załącznika do rozporządzenia.
- Plany nawożenia azotem albo obliczenia maksymalnych dawek azotu opracowane albo wykonane przed dniem wejścia w życie rozporządzenia na podstawie przepisów dotychczasowych zachowują ważność do dnia 31 grudnia 2023 r.
SZCZEGÓŁY
Więcej informacji nt. interpretacji przepisów programu azotanowego można znaleźć w pytaniach i odpowiedziach przygotowanych przez wiodące w sprawie Ministerstwo Infrastruktury. Są one dostępne pod adresem: https://www.gov.pl/web/infrastruktura/pytania-i-odpowiedzi-do-programu-azotanowego.
PODSTAWA PRAWNA
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 stycznia 2023 r. w sprawie „Programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu” (Dz. U. 2023 poz. 244).
Pełna treść rozporządzenia dostępna jest pod adresem: https://dziennikustaw.gov.pl/DU/2023/244
źródło i tekst: Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie